Dijital kimlik vasıtasıyla Metaverse’de kendinizi tekrardan keşfetme
Metaverse, bir takım marka, şirket ve hatta ülke iş yapmak için sanal dünyaları keşfetmeye başladığından, senenin en büyük moda sözcüklerinden biri haline geldi. Metaverse geliştirmesi hala devam ediyor olsa da, teknoloji araştırma ve danışmanlık şirketi Technavio’nun yakın tarihindeki bir raporu, Metaverse’in 2026 yılına kadar 50,37 milyar dolarlık bir pazar oranı değerine ulaşacağını buldu.
Başka bir rapor, Metaverse’in büyümesinin, 2026 yılına kadar 60,47 milyar dolarlık bir pazar payına yetişmesi beklenen e-ticaret tarafınca yönlendirileceğini tahmin ediyor. Toplumsal medya platformlarında e-ticaretin de gelecek yıllarda artması planlanıyor, Bu, Metaverse’in yeni nesil toplumsal ağ olarak ilerleyeceğini önerebilir. Bu yüzden, bir takım Millennials ve Gen Z’nin şu anda Metaverse’e ilgi göstermesi şaşırtıcı olmamalıdır.
Dijital kimlik Metaverse’in anahtarıdır
Metaverse platformu Virtua raporundaki “Dijital Iyelik Raporu 2022”den elde edilmiş bulgular, genç nesillerin dijital kimliklerin ve mülkiyetin yaratılmasına müsaade eden sanal dünyalarda kendilerini tekrardan keşfetme potansiyelinden bilhassa coşku duyduklarını gösteriyor. Mesela, rapora gore Amerikalı Y kuşağının %63’ü Metaverse’in kendilerini tekrardan keşfetmelerine destek olmasını beklerken, ankete katılan Amerikalıların %70’i giyim ve sanat eseri benzer biçimde dijital öğelerin esasen kimliklerinin mühim bir parçası olduğu mevzusunda aynı fikir.
Virtua CEO’su ve kurucu ortağı Jawad Ashraf, Cointelegraph’a, bireylerin kendilerini tekrardan keşfetme kabiliyetinin Metaverse’in mühim bir özelliği bulunduğunu söylemiş oldu:
“Bugün pek oldukca insan, hala yakışıklı ve etkileşimli bir görüntü yansıttıkları için toplumsal medyada kendilerini tekrardan keşfettiler. Metaverse, kullananların bir avatar vasıtasıyla kendilerini ifade etmelerine izin vererek, her bir kişinin karşı karşıya etkileşim korkusu olmadan kendileri olmasına izin verir.”
Ashraf’a gore insanoğlu Metaverse’de TikTok ve Instagram benzer biçimde Web2 toplumsal medya platformlarına kıyasla kendilerini oldukca daha özgür bir halde ifade edebilecekler. Kullananların haiz oldukları dijital varlıklardan yararlanırken avatarları kendilerini tasvir edecek şekilde özelleştirebilecekleri gerçeğinden dolayı durumun bu şekilde olduğuna inanıyor. Virtua’nın meta veri deposunun her yönünün özelleştirilebilir bulunduğunu ve kullananların “dijital kimliklerini” yansıtmak için kendi avatarlarını oluşturmalarına olanak tanıdığını ekledi.
Virtua’nın Metaverse’inde özelleştirilebilir bir avatar örneği. Kaynak: Virtua
Bournemouth Üniversitesi’nde tüketici kültürü ve davranışı profesörü ve Virtua’nın dijital iyelik raporunun arkasındaki araştırmacı Janice Denegri-Knott, Cointelegraph’a Metaverse bağlamında dijital kimlik için hemen hemen resmi bir tarif olmadığını söylemiş oldu. Sadece, dijital kimliğin pragmatik olarak düşünüldüğünde, “bir kişiye çevrimiçi olduğunda bağlanan benzersiz, tanımlanabilir data” olarak tanımlanabileceğine inanıyor. Bu durumda, dijital kimlik terimi, bir avatarı kendine benzeyecek şekilde özelleştirmekten oldukca daha derinlere uzanır. Denegri-Knott detaylı bir şekilde şunları söylemiş oldu:
“Blockchain altyapısına haiz Metaverse, kullanıcılara kendi verileri üstünde daha çok iyelik hakkı üstlenme potansiyeli vererek, başkalarıyla paylaştıkları bilgiler üstünde daha çok denetim sahibi olmalarını sağlıyor. Metaverse’in güzelliği, bir kullanıcının işyeri kimliği, spor kimliği ve kişisel kimlik benzer biçimde değişik dijital kimliklere haiz olabilmesi ve bunların hepsinin hala kullanıcının gerçek dünya kimliğine dayanabilmesidir.”
Denegri-Knott, bireylerin kendilerini dijital olarak genişletme fikrinin öğretici olduğuna inandığını da sözlerine ekledi. “Dijital kimliği bir ‘çevrimdışı/gerçek’ kimlikten ayrı olarak düşünmek yerine, onunla bağlantılı olarak düşünmek faydalıdır. Bu, kişilik duygumuzun ‘yapma’ ve ‘kendimizi ifade etme’ yeteneğimizde ‘dijital olarak’ iyi mi genişletilebileceğini görmemizi elde edecektir” diye deklare etti.
Bunu akılda tutarak, Denegri-Knott, Metaverse’de kullananların haiz olduğu dijital öğelerin, tıpkı maddi öğelerin insanların fizyolojik dünyadaki niyet ve hedeflerine ulaşmasına destek olması benzer biçimde, benliğin gelişiminde ve ifadesinde temel bir rol oynayacağını belirtti. Bu, Virtua’nın tüketicilerin %70’inin dijital ürünlerinin kim olmak istediklerine dair idrak meydana getirmeye destek bulunduğunu hissettiğini tespit eden raporunda vurgulandı. Ek olarak, anketörlerin %75’i Metaverse’de haiz oldukları dijital öğelere duygusal olarak bağlı olduklarını açıkladı.
İlgili: NFT’ler ve fikri iyelik, açıklandı
Asya merkezli bir metaverse girişimi olan ZepetoX’in eş CEO’su Chris Chang, Cointelegraph’a, gerçek dünyadaki nesnelerin bir kişinin fizyolojik alanını iyi mi kapsadığına benzer şekilde, Metaverse’deki dijital varlıkların bir kişinin eğilimi hakkında ipuçları sağladığını söylemiş oldu. “Metaverse, kişinin doğduğu fizyolojik gerçekliklerden değişik olan ilişkileri ve kimlikleri keşfedebileceği bir ortamdır” dedi.
Denegri-Knott, Metaverse içindeki avatarların bireylerin gerçek dünyada kim bilir akıl almaz hedeflere ulaşmalarına destek olabileceğini açıklamış olduğu için bu husus bilhassa önemlidir:
“Virtua için bildirdiğim ilk vakalardan biri, sefalet içinde yaşayan, sadece Second Life’ta başarıya ulaşmış bir yaşam devam eden ve saray benzer biçimde bir evde yaşayan tutkulu bir Second Life üyesiydi. Dijital avatarlarımızda, fizyolojik hayatımızda engellenen hedefleri gerçekleştirebilir ve bizlere verilmemiş statüye ulaşabiliriz.”
Dijital kimliğin itimat ve gizlilik zorlukları
Dijital kimlik, Metaverse’in çekiciliğinin ardındaki mühim bir özellik olsa da, bu kavramla ilgili bir takım güvenlik problemi hala var. Avrupa Komisyonu ile blok zinciri kimlik girişiminde ortaklaşa iş meydana getiren bir proje olan Validated ID’nin proje yöneticisi Andreas Abraham, Cointelegraph’a kim olduğunuzu tekrardan keşfetmenin değerleri, faaliyetleri ve muhtemelen davranışları tekrardan gözden geçirmek anlamına geldiğini söylemiş oldu. Bu göz önüne alındığında, Metaverse’in her insanın kim bulunduğunu ve kim olmak istediğini sıfırdan tanımlamasına izin vereceğine inanıyor.
Gene de bu, bir avatarın iddia etmiş olduğu şahıs olup olmadığına güvenmek de dahil olmak suretiyle birçok soruna yol açabilir. Her neyse ki, bu zorluklarla savaşım etmek için çözümler var. cheqd.io CEO’su Fraser Edwards, Cointelegraph’a kendi kendini yöneten kimliğin yada SGK’nın kurtarmaya gelebileceğini söylemiş oldu. Edwards’a gore, SSI çoğu zaman bireylerin verileri üstünde iyelik ve denetim sahibi olmalarını elde eden “merkezi olmayan kimlik” olarak birbirinin yerine geçmektedir.
Metaverse içindeki avatarlar söz mevzusu olduğunda, Edwards bunların merkezi olmayan itibarlar oluşturabilen hareketli veri noktaları bulunduğunu kaydetti. “Metaverse’deki avatarlar çevrimiçi toplumsal kanıtları toplayacak, kısaca aralarındaki etkileşimler, anonim kalırken hangilerinin iyi fertleri temsil ettiğini (yada olmadığını) belirlemek için kanıt görevi görebilir” dedi. Başka bir deyişle, bu, bir itimat unsuru yaratırken anonimliğe izin verir: “Anonim bir geliştirici yalnızca bir Metaverse’de bulunsa bile, etkileşimler kanalıyla toplumsal kanıtlar oluşturabilir ve dolayısıyla SSI ile saygınlık kazanabilir.”
İlgili: Blockchain ve NFT’ler yayıncılık endüstrisini değiştiriyor
Ek olarak Edwards, bazı Metaverse’lerin kullananların avatarlarını kurgusal 3D karakterlere gore özelleştirmesine izin verirken, bazılarının “foto gerçekçi” avatarlardan yararlandığına dikkat çekti. Mesela, Barselona merkezli bir sanal kimlik Metaverse platformu olan Union Avatars, Metaverse’de bir kullanıcının avatarını temsil etmek için gerçek yaşam görüntüleri uyguluyor.
Union Avatars CEO’su Cai Felip, Cointelegraph’a foto-gerçekçi bir avatarın, bir kullanıcının gerçek dünyadaki benliğinin, gerçek imajına dayalı olarak 3 boyutlu sanal bir temsili bulunduğunu söylemiş oldu: “Bilgisayarlı görü teknolojisinden yararlanarak, web kameranızla çekilen yada web uygulamamıza yüklenen tek bir özçekimden tam vücut avatarı.” Union Avatars’ın baş yaratıcı sorumlusu Tina Davis, foto-gerçekçi temsili avatarların, kendini gerçek hayatta olduğu benzer biçimde sunmanın oldukca mühim olduğu sektörlerde kullanıldığını ekledi. “Bu alanlar tipik olarak tıp, tecim, eğitim ve gezi alanlarıdır” dedi. Sadece Davis, daha çok insanoğlunun sanal kimliklerini benimsemesiyle oyun endüstrisinin daha geniş kullanım örneklerine şahit olmaya başladığını kaydetti.
Cai Felip’in foto gerçekçi avatarı. Kaynak: Gerçekleri Bağlamak
Yenilikçi olsa da, kullanıcı verilerini korumak Metaverse’de de bir mesele haline gelir. Oasis Labs’ın kurucusu ve Berkeley’deki California Üniversitesi’nde profesör olan Dawn Song, Cointelegraph’a, görünüşte anonim metaverse platformlarının hala kullanıcı verilerini toplayabileceğini söylemiş oldu. “Örnek olarak, araştırmamızda Metaverse’in yeni gizlilik risklerini gösterdik. Kullananların gizliliğini daha iyi korumak için yeni teknik çözümlere ihtiyacımız var” dedi. Bununla savaşım etmek için Song, Oasis Labs’in kısa sürede, kullananların gizliliğini korurken kimliklerinin özelliklerini kanıtlamalarını sağlamak için zincir üstünde doğrulamaya haiz merkezi olmayan bir anonim kimlik bilgisi sistemi geliştirdiğini deklare etti.
“Sistemimizde, hem mahremiyet hem de hesap verebilirlik sağlayarak ilk kez ergonomik zincir üstünde doğrulama sağlayabiliriz. SNAC olarak malum sistem, kullananların gizli saklı kalırken alan kişi sertifikalarınızı bildiklerini göstermelerine izin verme kabiliyetine haizdir.” SNAC, anonim kimlik bilgilerini doğrulamak için zk-SNARK’ları ve akıllı sözleşme kabiliyetlerini kullandığını deklare etti. Song, Oasis Labs’in Metaverse’deki kullanıcılara gizli saklı bir mod sağlamak için “metaguard” adlı yeni bir çözüm oluşturduğunu da sözlerine ekledi.
Dijital kimlik iyi mi ilerleyecek?
Zorluklara karşın, Metaverse’deki dijital kimlik anlamlı şekillerde ilerlemeye devam edecek. Mesela, The Sandbox’ın kurucu ortağı ve COO’su Sebastien Borget, Cointelegraph’a Metaverse’deki dijital kimliğin öteki sanal ekosistemlerde beraber çalışabilirliğe izin verecek şekilde genişleyeceğini söylemiş oldu: avatar bir sanal dünyadan diğerine. Ek olarak çevrimiçi itibarlarını, ilerlemelerini ve başarılarını da yanlarında taşımak isteyeceklerdir.”
Borget’e gore, kullanıcılar ister oyun ortamlarında, ister sanal etkinliklerde yada çevrimiçi işyerlerinde olsun, Metaverse içinde daha çok vakit harcadıkça dijital kimlik oluşmaya devam edecek. “Kullanıcılar, çevrimiçi olduklarının kanıtı olarak tüm verilerini kullanabilmelidir. Bu, bir ferdin gerçek dijital kimliğini (yada oldukca sayıda olabileceği için birden fazla kimliğini) tanımlamaya katkıda bulunacaktır” dedi. Borget, bir kullanıcının dijital ayak izinin yakında merkezi olmayan finans (DeFi) benzer biçimde öteki sektörlerde mühim hale geleceğini ekledi:
“DeFi’de bile, bir kripto borsası, metaverse inşa etmek ve oynamak için hakkaten vakit harcadığınızı kanıtlarsanız, bir arazi satın almanız için size daha çok borç verebilir. Ve bu verilerin yalnızca tek bir sanal dünyada tutulmasını istemiyorsunuz – Web3’ün gerçek ruhunda, kullananların geçmişlerini ve itibarlarını sürdürmek için duvarlarla çevrili tek bir bahçe platformunda kilitlenmesi gerekmemelidir.”
Ek olarak, söylemek için oldukca erken olsa da, bir kullanıcının dijital kimliğine verilen ehemmiyet, Metaverse’de gerçekleşmesi beklenen yasa dışı etkinliklerin miktarını azaltmaya destek olabilir. Mesela Song, banka hesapları benzer biçimde yaşamın öteki yönlerine bağlı merkezi olmayan bir kimliğe haiz olmanın Metaverse’e oldukca daha çok işlevsellik ekleyebileceğini belirtti: “Gene de, Metaverse’i hakkaten kullanacaklarsa, bireyler için daha iyi gizlilik ve veri egemenliği sağlamamız gerekiyor. ”